Kościół w Dörbeck. Rysunek piórkiem Max Kluttke

 Dörbeck (Próchnik)

Jak każdego roku, tak i w 2004 r w planie była wizyta w Dörbeck. W starym kościele na galerii stoi legendarny tron Dawida i chciałem go sfotografować. Ale najpierw trochę o historii Dörbeck, miejscowości na Wysoczyźnie Elbląskiej.

Gdy Prusowie po wielu bitwach zostali przez Zakon osłabieni i stali się pokojowi, na zdobytej Wysoczyźnie Elbląskiej w latach 1285 do 1308 powstało wiele miejscowości. Dörbeck jest wymieniony po raz pierwszy w roku 1300. Komtur Conrad von Lichtenstein pozwala na postawienie młyna w Dörbeck. 22-ego lutego 1347 komtur Alexander von Kornre ustanawia gminę młyńską, złożoną ze wsi Rehberg, Dörbeck, Benzen, Klein – i Groß-Steinort. W 1457 weszły one do wolnego miasta Elbląga. W 1357 Ortulf von Trier odnowił przywileje spalonego Dörbeck.

W pomieszczeniu ołtarza kościoła w Dörbeck, po lewej stronie stoi ława chłopów z Dörbeck a z prawej ława elbląskich radców. Na galerii stoi tron Dawida, lecz wejście jest zamknięte a klucze ma proboszcz w Lenzen.   Z tego powodu, myśliwy i opiekun kościoła Edward Jaremczuk, który mieszka zaraz obok kościoła, nie mógł mi pomóc. Za to pojechał z nami swoim terenowym Oplem poprzez łąki i las do granicznego dębu. Dąb ten ma obwód 8 metrów i jest jeszcze pełen soków.

 Wyżej, po lewej dom Edwarda Jaremczuka. Wynajmuje on także pokój oraz pokazuje gościom Dörnbeck i okolicę. Możliwe jest także pójście na polowanie.

Na prawo stary dom z podcieniem.

 Niżej na lewo widok w kierunku Elbląga i w poprzek łąki na stary, tysiącletni dąb.

 Ale wracajmy do kościoła Dörbeck. Przed jego wejściem leży w poprzek grobowiec, w zasadzie stara płyta grobowca. W grobie tym leży pozbawiony głowy graf von Struensee. Krewni zdobyli od Duńczyków ciało i pochowali przed wejściem do kościoła, aby każdy kto do niego wchodzi deptał po niegodziwcu. Robią to jednak tylko obcy i niewiedzący, tutejsi przechodzą bokiem.

Czy w tym grobie rzeczywiście leży graf Johann Friedrich von Struensee, jest to wątpliwe. W kaplicy cmentarnej Sanki-Petri w Kopenhadze jest również grób von Struensee. Patrz http://www.sankt-petri.dk/. Twierdzi się tam: szczątki, na ile je można było zebrać, zostały pogrzebane na wielu cmentarzach. Dopiero w 1920 r zostały ostatecznie zebrane do tego grobowca w kaplicy cmentarnej St. Petri.

Graf Johann Friedrich von Struensee (1737 – 1772) był właściwie doktorem biednych z Hamburg – Altona, który jako jeden z pierwszych zajął się ogólnym szczepieniem przeciw ospie, zanim został powołany na lekarza przybocznego, słabującego na umyśle króla duńskiego Christiana VII. W krótkim czasie, mimo wielu wrogów, stał się najbliższym doradcą króla. Poprzez liczne reformy próbował stworzyć nową praworządną i humanistyczną Danię. Lecz wysokie rody na dworze w Kopenhadze, które poczuły się pozbawione władzy nie spoczęły dopóki przeciw lekarzowi nie można było wnieść skargi. Mówiło się o zdradzie, o złamaniu wierności małżeńskiej przez królową. 28-ego kwietnia 1772 Struensee został przywiązany do koła, poćwiartowany i odcięto mu głowę.

Historię dr Struensee, syna pastora z Hamburga , opisał Paul Barz w sztuce teatralnej i powieści „Lekarz przyboczny króla. Historia dr Struensee”. ISDN: 3-7466-1825-8. Kolejna książka ukazała się w 1985 roku w wydawnictwie Ernst Kabel Verlag „Doktor Struensee”. Na zamku Rosenberg w openhadze wisi obraz z podobizną dr Struensee.

 Rodzina Struensee

W Niemieckim Instytucie Badań Szlachty członkowie Struensee opisywani są jako oficerowie duńsko-norwescy, następnie w wieku XVII – XIX jako rodzina pruska.

Znane są następujące daty:

Adam Struensee (1708-1791)królewski duński generał – superintendent i  wyższy urzędnik królewski.
Ożeniony z Marią Dorothea (1716-1792), z domu Karl.
Małżeństwo miało troje dzieci:
Carl August Struensee (von Carlsbach) * 18.08.1735 w Halle, + 17.10 1804 w Berlinie,  minister beim Generaldirektorium
Johann Friedrich Struensee, * 5.08.1737 w Halle, + 28.04.1772 w Kopenhadze, lekarz i urzędnik państwowy w Danii
Gotthilf Christoph Struensee,*1752 w Halle, +1808,dyrektor banku w Elblągu
Rodzina Struensee ma bliskie związki z naszą ojczyzną. Carl August  von Struensee był dyrektorem Banku Elbląskiego a później ministrem w rządzie.   

Jego brat Gotthilf Christoph von Struensee, dyrektor banku, był posiadaczem Kadyn, które kupił od wdowy po bankierze Ignatz Anton Matty. W 1814 r własność przeszła w ręce Daniela Birkner. Był on także posiadaczem nieruchomości Nr. 2 przy Friedrich-Wilhelm-Platz, gdzie dzisiaj znajduje się urząd pocztowy. W roku 1831 dom z działką został sprzedany poczcie. Dzisiejszy czerwony budynek poczty został zbudowany później, w 1883 roku na dwóch działkach przy Friedrich- Wilhelm-Platz 1, do których później dokupiono działkę nr 3 od bankiera Levin Samuel Hirsch.  W 1805 roku Gotthilf Christoph von Struensee przejął fabrykę „Roggen Holzhöfe und Weedaschfabrik“ na ulicy  Großen Lastadiestraße Nr. 8. Były to składy drewna, które założył w 1782 r radca Joh. Römer i które kupił w roku 1800 Moses Simon. W roku 1820 składy drewna zostały
sprzedane kupcowi i radcy miejskiemu Johanowi Friedrich Rogge. W 1830 roku spisie właścicieli majątków mieszczańskich wymienieni byli
następujący członkowie rodziny Struensee:
Alt – Eichfelde : Johann Ferdinand von Struensee i zarządca Friedrich Reinhard Alsen.
Alt – Schönwalde (lub Goyershof) : zarządca Johann Ferdinand von Struensee.

Poniżej stroje regionalne z Dörbeker.

 Drodzy Czytelnicy, jeśli znacie inne stroje z elbląszczyzny, względnie posiadacie ich zdjęcia, chętnie je opublikuję na tej stronie.