Drodzy Czytelnicy, czy wiedzieliście, że elbląska firma Komnick miała biuro sprzedaży w Lipsku? Przedstawiony tutaj nagłówek pisma nosi datę 31. grudzień 1927 i został znaleziony przez Hansa Pfau na świadectwie z lipskiego biura Arthur Schmidt. Firma miała siedzibę w Lipsku, Plösner Weg 18. Oba obrazy przedstawiają dwa zakłady w Elblągu. Powyżej Automobilwerk nad rzeką Elbląg, na południe od Fischer Vorberg, gdzie znajdowała się willa radcy handlowego Franza Komnick, niestety nie ujęta na obrazku. Zakład należał na koniec do firmy Büssing NAG – Braunschweig, która w zakładzie Ostwerk Elbing budowała autobusy. Poniżej widać Maschinenfabrik Komnick, pomiędzy ulicą Herrenstraße – Komnickstraße oraz Neust. Wallstraße. O firmie Komnick często już pisaliśmy w naszym Kurierze, ale ponieważ przybyło nam nowych czytelników, z książki DARI Buch der Stadt Elbing, z roku 1926 przedrukowujemy jeszcze raz 2 strony.

***

Zakłady Komnick są obok Schichau największym zakładem Wschodnich Niemiec. Ich założycielem i właścicielem jest radca handlowy dr inż. F. Komnick. Tak jak swego czasu Zakłady Schichau zostały powołane do życia przez Ferdynanda Schichau licząc tylko kilku pracowników, tak i Zakłady Komnick rozpoczęły swój wzrost do obecnej wielkości, bardzo skromnie. Pan Komnick założył swój zakład poza Elblągiem, w roku 1885 mając pięciu pracowników. Następnie w roku 1898 przeniósł swoje rozwijające się przedsiębiorstwo do Elbląga, którego położenie było korzystniejsze. Młoda firma potrafiła przetrwać wszystkie trudne warunki istnienia. Oprócz produktów potrzebnych w prowincji jak np. maszyny parowe, kotły, jazy i inne maszyny dla rzemiosła i rolnictwa, rozpoczęto produkcję maszyn specjalnych i kompletnych urządzeń dla dziedzin dotychczas całkowicie nieznanych. Chodziło tutaj o maszynową produkcję cegieł silikatowych z piasku lub szlaki, tej ostatniej razem z pozostałymi odpadami z odlewni, gdzie dotychczasowe próby ich wykorzystania nie wyszły z fazy prób laboratoryjnych. Pan Komnick natychmiast rozpoznał, że produkcja ta ma przyszłość gdy tylko zostaną opracowane odpowiednie maszyny zapewniające niskie koszty cegły, które są świetnym materiałem budowlanym. Długotrwałe próby zakończyły się powodzeniem. Wkrótce specjalne maszyny, strzeżone przez wiele patentów, stały się znane na całym świecie. Dzisiaj, na wszystkich obszarach kulturowych ziemi jest ponad tysiąc fabryk, również bardzo dużych, które korzystają z maszyn i urządzeń Komnicka. Prawie wszystkie duże huty i stalownie, jak Krupp, August Thyssen, Borsigwerke, Związek Bochum itd. przerabiają na maszynach Komnicka bezwartościowe wcześniej odpady na cegły pierwszej klasy.

W międzyczasie zainteresowano się nową dziedziną produkcji, która rozwinęła się w taki sam sposób. Jest to produkcja maszyn specjalnych dla wytwarzania łupków azbestowych, znanych pod nazwą Ternolit, który dorównuje najlepszym używanym do pokrywania dachów. Tutaj również wykonano dużą ilość kompletnych instalacji fabrycznych. Na pewno interesujące jest, że Belgia, Ameryka, jak i Turcja oraz Grecja zakupiły tego rodzaju linie produkcyjne, niezależnie od usług naprawczych.

Fabryka Maszyn F. Komnick

Zakłady Komnick składają się z trzech dużych fabryk:

1. Fabryki maszyn z dużą odlewnią i fabryki kotłów parowych, w której oprócz maszyn parowych i kotłów (te ostatnie również w największych wymiarach) wytwarzane są dwa wymienione rodzaje linii produkcyjnych.

2. Fabryka samochodów, zbudowana w 1906 roku, której samochody osobowe dały się poznać jako zwycięzcy na wszystkich międzynarodowych
zawodach i otrzymujące najwyższe nagrody. Na ostatniej Rosyjskiej Jeździe Na Niezawodność 1925, obie ciężarówki Komnick po przejechaniu trasy 2000 km bez punktów karnych, po drogach słynnych ze złej jakości, otrzymały Pierwszą Nagrodę za sumaryczne wyniki. Oprócz ciężarówek i autobusów, produkowane są pługi z silnikiem oraz ciągniki, znajdujące zastosowanie we wszystkich krajach rolniczych świata.

3. Trzeci zakład znajduje się na wcześniejszym lotnisku, gdzie w halach i hangarach zakładów lotniczych, budowane są lokomotywy parowe oraz pługi z napędem parowym.

Przed kilkoma laty zbudowana została również wielka i nowoczesna stalownia, gdzie wytwarzane są nie tylko dokładne i cienkie odlewy ze stali dla własnych zakładów jak i dla zakładów samochodowych w środkowych Niemczech ale również duże i ciężkie odlewy dla przemysłu Wschodnich Niemiec. Należy jeszcze wspomnieć, że Fabryka Samochodów Komnick A.G. jest jedyną w Niemczech, która posiada własną, wielką odlewnię. Szczególnym działem Fabryki Samochodów jest wielki dział karoserii, gdzie produkowane są najbardziej eleganckie karoserie samochodów osobowych oraz karoserie dla omnibusów i ciężarówek. Powierzchnia całkowita Komnickwerke wynosi ponad 240 000 m2, z których 62 000 jest zabudowane. Zatrudnionych jest ponad 5 000 pracowników.

Własny zakład energetyczny składa się z czterech agregatów o różnej wielkości, rozwijających moc ponad 4 000 KM i zasilanych ze zautomatyzowanych kotłów parowych. Elektrownia jest tak wielka, że zasilane są nie tylko własne zakłady liczące około 600 maszyn, oprócz młotów parowych, pras hydraulicznych itd. ale również miasto Elbląg i część prowincji. Za około 4 lata ma być ukończona Wschodniopruska Stacja
Rozdzielcza, która będzie stąd zasilać kolejne miasta i wsie prowincji. Samo miasto Königsberg ma możliwość w razie awarii awaryjnego zasilania z rozdzielni zakładów Komnick.

***

Dwie seryjne ciężarówki z zakładów Komnick, które jako jedyne bez punktów karnych przejechały trasę rajdu w Rosji.

Reklama ciężarówek Komnick

Ciągnik z zakładów Komnick

Reklama mówi, że ten samochód zadowoli również kierowców o zacięciu sportowym.

Elbląski produkt w Hamburgu

Pierwszy autobus z silnikiem cofniętym do kabiny. Obecna ul. Rycerska.

Trochę inny widok Fabryki Maszyn. Niedaleko obecnego Pl. Grunwaldzkiego.