Żródło: Pangritz-Kurier

Artykuł ten przejęliśmy z oryginału książki DARI z roku 1929. Na zdjęciu widzimy przebudowaną fasadę domu Schmiedestraße 3, w roku 1928. Wyburzono wtedy przednią zabudowę na ulicę i  po obu stronach uzyskano szerokie chodniki. Aby poszerzyć ulicę dla rosnącego ruchu, chodnik nachylony w kierunku ulicy zwężono a różnicę wysokości wyrównano dwoma stopniami, co wyraźnie widać na zdjęciu z roku 1935 (36?). W latach 1934 – 1945 Ratsapotheke była prowadzona przez aptekarzy Wilhelma Neumann i Helmut Sablotny, syna rektora Friedricha Sablotny.

Apteka „Rats-Apotheke” została założona jako apteka miejska w połowie XV wieku (1420-1440). Polski król Jan Kazimierz zatwierdził prawa apteki w roku 1666 a 14. września 1708 r. Rada Miasta Elbląg udzieliła zezwolenia aptekarzowi Franzius Precht na prowadzenie apteki. 20. Maja 1718 Rada sprzedała aptekę dotychczasowemu zarządcy, który pod nazwą Ratsapotheke przejął ją na własność. Świadectwem z 9. Kwietnia 1687 udzielono aptece zezwolenia na używanie herbu Elbląga, który to jest używany przez nią do dzisiaj. Oryginał uprawnień apteki zaginął w XV wieku i został na życzenie aptekarza Karl Michael Lippert potwierdzony 13. Marca 1829 przez Rząd Królewski w Gdańsku, stwierdzeniem „uprzywilejowanego, dziedzicznego i zbywalnego prawa apteki”. 2. Października 1839 r. aptekę przejął aptekarz Hoffmann, który dłuższy czas był w Radzie Elbląga. W 1826 (tł. chyba błąd) aptekę przejął aptekarz Ludwig Theodor Hensler (Rada Elbląga). W 1891 r. przeszła ona w ręce aptekarza Hermann Lehnert’a, który był dodatkowo zaprzysiężonym chemikiem sądowym w lokalnym sądzie krajowym. W 1911 r. wdowa po zmarłym Lehnert sprzedała aptekę aptekarzowi Louis Laser. 1. Czerwca 1919 r. aptekę kupili aptekarz i rajca miejski Edmund Boehmer i jego syn Horst Boehmer z Królewca. Apteka rozwijała się z roku na rok i właściciele widzieli konieczność podjęcia rozbudowy i jej urządzenia według doświadczeń aktualnych
czasów. Przebudowa została ukończona w roku 1928. Rajca miejski Boehmer w sierpniu tegoż roku wycofał się z interesu i przekazał swój udział najmłodszemu synowi, aptekarzowi Edmundowi Boehmer.

Zdjęcie 1: Ratspotheke przed przebudową w 1928 r., na początku lat 20-tych. Zdjęcie z książki DARI, wydanie 1926. Zdjęcie 2: dom Schmiedestraße nr 3, ok. 1935 r. z archiwum miasta Elbląga. Te zdjęcia archiwalne można rozpoznać po dwumetrowej listwie z paskami, po lewej stronie. Kopie archiwalnych zdjęć, zabrane po wojnie do Monachium przez księgarza Stobbe, znajdują się dzisiaj w księgarni Opitz w Herne. Negatywy (płyty szklane) znaleziono w Elblągu po 1945 roku. Na pewno niektórzy rodacy przypomną sobie reklamę stojącą na chodniku, z wyciętym w drewnie i kolorowo pomalowanym aptekarzem (zdjęcie 2).

Małą, liczącą około 100 lat buteleczkę na lekarstwo z napisem: „Ratsapotheke H. Lehnert Elbing” z czasów H. Lehnert’a (posiadacz apteki w latach 1891 – 1911)
nabył do swoich zbiorów Hans Pfau od jej właściciela z Talllinna (Reval). Jak z Elbląga znalazła się w Revalu? Niestety, tego flaszeczka nie może opowiedzieć – szkoda!

***

Źródło: Pangritz – Kurier

Przed kilkoma miesiącami zostałem zapytany przez hamburskiego aptekarza, czy w Elblągu była apteka „Zum goldenen Adler”.

Tak, była ale większość z naszych Czytelników będzie ją znać pod nazwą „Am Fischertor”.

Pytanie to spowodowało, że postanowiłem trochę napisać o historii tej apteki. Została założona w roku 1698 i znajdowała się, co jest udokumentowane od 1848 r. w domu Fischerstraße 45/46 (naprzeciwko Domu Mody Koenig), gdzie pewnie była od założenia.

Pierwsi udokumentowani aptekarze to rodzina Stielow. Gottlieb Benjamin Stielow (zm. 2.12.1732) jest wymieniony w książce „Aptekarze i Apteki w Prusach Wschodnich i Zachodnich w latach 1397 – 1945” H. Trunz’a, jako pierwszy aptekarz w tej aptece, jeśli chodzi p jego syna Friedricha Gottlieba St. podana jest tylko rok śmierci 1813. Po nim był wnuczek Gottlieba Benjamina, Friedrich Gustav St., który jest wymieniony po raz pierwszy w książce meldunkowej miasta Elbląg z 1848 r. jako właściciel apteki, po raz ostatni w roku 1852. Na podstawie książek meldunkowych można podać kolejnych właścicieli:

1858  Ernst Schmidt

1866 – 1876 R. Blodau

1881 Leopold Schlichting

1887 Nathan Morowski

W latach 1890 – 1905 w książkach aptekarzy wymieniany jest Max Reichert, który przejął aptekę od swojego poprzednika, N. Morowskiego 15.7.1889 r. Pan Reichert był również tym, który od 1896 r otrzymał koncesję na prowadzenie w miesiącach letnich filii w kąpielisku Kahlberg (Krynica M.). W 1905 r., na Kolonii Pangritz, która do 1913 r. nie należała do miasta, również otworzył swoją filię.

W latach 1912 -1934 jako właściciela apteki „Zum Goldenen Adler” znajdujemy Ernsta Schwenka. W połowie lat trzydziestych pod kierownictwem dr Joachima Herzfelda apteka zmieniła nazwę na „Apotheke Am Fischertor”, co jest udokumentowane w książkach telefonicznych lat 1937 i 1939.

W czasie walk w styczniu / lutym 1945 dom Fischerstraße 45/46 został zburzony i niestety do dzisiaj nie odbudowany. Jego ostatni właściciel dr Herzfeld po roku 1945 prowadził aptekę na Bahnhofstraße w Herne.

Hans Preuß

Widok z Fischerstraße na domy Wassertraße. Największy dom to Fischertor z przejściem na Hermann-Balk-Ufer (nabrzeże nad rzeką Elbląg), w którym znajdował się sklep z towarami kolonialnymi i mała knajpa Lilienthal’a. W domu praktyki swoje mieli także pani dr Margarete Koenig i terapeuta Ernst Fischer. Powyżej mieszkała nauczycielka gry na pianinie panna Rekittke. Obok dom firmy „Seilerei Ernst Reuter”. Całkiem na lewo rozpoznajemy zadaszenie Domu Mody Koenig. Na prawo, dom z markizą (Fischerstraße 43/44) sklepu papierniczego Gilardoni, obok nr 45/46 z apteką Am Fischertor i dom narożny do Wassertraße (nr 47) zegarmistrza Paula Ozegowski. Zdjęcie wykonano w czasie wojny, samochód ma osłony na reflektory a słup narożny jest pomalowany farbą odblaskową aby w czasie zaciemnienia nikt na niego wpadł.

To ogłoszenie pochodzi z elbląskiej książki telefonicznej, z roku 1939.

***